Disk Kullanımında Esneklik İmkanları: Blok Depolama

Sunucularımızdaki uygulamalar; kullanıldıkça veri, log gibi kayıtlardan dolayı zaman içinde disk ihtiyaç duyar. Bazen “log rotate” gibi fonksiyonlarla bazı loglardan kurtulabiliriz. Ancak bazı durumlarda yeni disk alanlarına ihtiyaç duyarız. Biz de bu yazıda bulut üzerinde blok depolama servisi kullanarak sorunları nasıl etkin bir şekilde çözümlediğimizi anlatacağız.

Fiziksel Bir Cihazda Yeni Disk İhtiyaçlarının Karşılanması

Eğer masaüstü, laptop ya da sunucu gibi bir cihaz üzerinde çalışıyorsak bu durumda bizim disk satın almamız gerekir. Tabii disk satın almanın getirdiği pek çok sorun var.

Uygun diski bulabilecek miyim?

Bir BT Yöneticisi

Satın Almamı Doğru Fiyattan Yapabilecek miyim?

Muhtemelen Aynı BT Yöneticisi

Peki Satın Aldığım Disk Bana Ne Zaman Ulaşacak?

Hala Aynı BT Yöneticisi

Disk İhtiyacınız Olduğunu Anladığınızda İş İşten Geçmiş Olabilir

Zaten diskinizin dolmasından dolayı yaşadığınız bir sorun olduğunu farketmiş olursunuz.

Tabii diskin doluluğunu çok yakından takip ederek lojistik problemlerin önüne geçebilirsiniz. Kendi bilgisayarınızda kalan disk alanını hemen hepimiz sık sık kontrol ederiz mesela.

Fakat bu sistem, üzerinden hizmet verdiğiniz bir ortam ise bu sefer işler değişiyor. Sistemi yakından takip etmiş olabilirsiniz. Ancak hiç hesaba katmadığınız durumlarla karşılaşıp disk sorunu yaşamaya başlayabilirsiniz.

Bilişim sektöründe bu en son bahsettiğim durum en sık yaşanan durum olduğu için sektör zaman içinde bu duruma da çözümler getirdi.

Sektörün yıllar içinde elde ettiği tecrübelerden sonra şirketler bu gibi durumlarla karşılaşmamak adına bulut teknolojilerine yöneliyor.

BT Sektörünün Tecrübelerinden Günümüzde Gelinen Çözüm Bulut Teknolojisiyle Çalışan Disk Çözümleri

Bulut Disk Depolama adını verdiğimiz bu kavram en sık kullanılan yöntem. İlk akla gelen Dropbox benzeri son kullanıcıya yönelik yazılımlar. Ancak gerek sitemizin odağı gerekse de içeriği ana konusu daha çok sunucu üzerindeki ihtiyaçlar.

Bir Bulut Depolama Servis Sağlayıcısının Servis Sayfası

Bulut üzerindeki bir sunucu için birkaç farklı disk alternatifi var. Konumuzun çıkış noktası; sunucudaki disk sorunu üzerine yeni disk bağlamak ya da varolanı daha büyük bir diskle değiştirmekti. Bu yazıdaki konumuz bu sistemin iz düşümü olan block storage ya da blok depolama servisleri.

Blok depolama servislerinde yine bulut içinde yer alan bir sunucunuza bağlayacağınız diskler söz konusudur. İstediğiniz zaman bir disk oluşturup sisteme ekleyebilir, çıkarabilir, aynen bir USB diskte sıkça yaptığınız gibi bir başka makineye bağlayabilirsiniz.

Örnek Vaka Üzerinden Çözümler: Eyvah Sunucumuzun Diski Bitti!

Mesela çok log üretmeye başlayan bir web uygulamanız oldu. Sunucunuzu 100Gb disk ile açtınız. Bu disk alanı size en başta çok yeterli görünür gibi geldi. Ama sisteminize beklediğinizin çok üzerinde talepler gelmeye başladı. Bir gün bir baktınız ki Log klasörünüz tamamen dolmuş. Logları da tutmanız gerekiyor.

Bu durumda ilk seçenek mevcut makinenizin diskini büyütmek ama bu sürede servisiniz bir süre kapalı kalacak. Diskin bulut üzerinde yedeğini (snapshot) alıp disk resize yapabilirsiniz. Daha sonra yedek üstünden daha büyük bir disk oluşturmanız gerekir.

Maalesef diski büyütünce partition da otomatik büyümeyecek ve partitionı da resize etmeniz gerekecek. İş yükünüzün artması bir yana; hatalı bir işlemde veri kaybı da söz konusu olacaktır.

Ancak sisteminize ikinci bir disk ekleyip ilgili klasörü buraya aktarmanız da mümkün.

Mesela 100GB’lık diskimiz yanına açtığımız 150 GB’lık bir blok diski aşağıda görüyoruz.

NAME   MAJ:MIN RM  SIZE RO TYPE MOUNTPOINT
vda    253:0    0  100G  0 disk
`-vda1 253:1    0  100G  0 part /
vdb    253:16   0  150G  0 disk /var/log/app

Gördüğünüz üzere 150 GB’lık diski uygulamamızın log klasörü yerine bağladık. Böylece uygulamanın oluşturduğu loglar sistemi etkilemeyecek! Harika! Üstüne üstlük logları yönetebilecek bir yapımız da oldu.

Bu arada örnekteki gibi bir Linux sunucuya yeni bir blok diski nasıl ekleyebilirim soruları için ilgili makaleyi de paylaşıyorum.

Blok Depolama Servisleriyle Etkin Bir Log Yedekleme Sistemi Tasarımı

Belki yaptığınız iş gereği 150GB’lık logu da birkaç ay içinde doldurup daha büyük bir diske ihtiyacınız olacak. Burada 150GB’lık diski büyütmek yerine log için yeni bir disk daha oluşturuyoruz. Daha sonra eskisinin yerine bağladığınızda ise geçmiş logları sakladığınız bir log sistemi oluşturuyorsunuz. Hatta çoğu firmada bu disklere açıklama da ekleyebilirsiniz.

  • BlokDiski1 – 150 GB – 01/01/2020-12/03/2020 Arasındaki Loglar
  • BlokDiski2 – 150 GB – 12/03/2020-21/06/2020 Arasındaki Loglar
  • BlokDiski3 – 150 GB – 21/06/2020-20/10/2020 Arasındaki Loglar
  • BlokDiski4 – 150 GB – Şu an bağlı olan disk

İşte bu yöntemle geriye yönelik logları da farklı disklerde tutup saklayabilirsiniz.

İsterseniz tüm diskleri aktif sunucuya bağlayabileceğiniz gibi. Örnekteki gibi sadece son diski tutup diğerlerini pasifte bekletebilirsiniz. Pasifte bekletmenin de log manipülasyonunu önleme gibi avantajları var. Buralarda seçim sizin oluyor.