Bir bulut altyapısında da bir evi tarif eden şemada da o sistem üzerinde oluşturdukları farklı şeyleri temsil etmek için semboller kullanırlar.
Örneğin, bir ev inşa ederken, tam olarak istediğiniz kapının detaylarını resmetmek yerine bir kapının sembolünü kullanırsınız. Kapının diğer detaylarını ise daha sonraki adımlarda tanımlarsınız.
Yani önce kapının çerçevesini çizip kapıyı ifade ettikten sonra sonra kapının kulbunu; camının olup olmadığını ve varsa camın türünü(düz cam ya da buzlu cam gibi) ifade edersiniz.
Evler = Bilgisayarlar / Sunucular
Bulut ortamında ise evler yerine bilgisayarlar söz konusu olur. Bu bilgisayarlar ise evlerdeki masaüstü bilgisayarların daha güçlü ve klavye, monitör gibi parçalardan ayrışmış halidir. Bulut ortamında da evin kapısı, penceresi gibi bilgiler kayıt altındadır. Bulut altyapısınıda ise evin kapı ve pencerelerini gibi bilgisayarın genel özellikleri belirtilir. Bu bilgisayarlara ise birden fazla kişiye hizmet sunduğu için sunucu adı verilir.
Aynı Evi Başka İşlevler İçin de Kullanmak
Daha sonra evin içine girdiğinizde ise evin içinde mutfak, banyo, odalar gibi farklı bölümler olduğunu görür ve bunları tanımlarsınız. Bu ev artık sizin için 3+1 ev, 2+1 ev gibi kavramlarla anılır hale gelir. Her bağımsız alan size başka bir işlev için hizmet sunar.
Eğer evi 1+0 evlerdeki gibi odalara bölmemiş olsaydık; yatak odası, mutfak oturma odası aynı yerde olacaktı.
Bilgisayarları yani sunucuları da evlerde olduğu gibi daha küçük odalara bölerek farklı işlevler için kullanabiliriz. Bu bölme işlemine ise sanallaştırma adı verilir.
Odalar = Sanal Sunucular
Ev böldüğümüz her bir oda ise farklı işlevlere sahip olacaktır. Bu her odanın ise farklı işlevlere göre farklı özelliklere sahip olduğunu görebiliriz.
Örneğin mutfağı ele alırsak bu sefer mutfaktaki beyaz eşyalar, ocağınızın kaç gözlü olduğu ve ocağın yakıt türü gibi kavramları fark ederiz.
Şu ana kadar kendi evimizden ya da bir arkadaşımızın sürekli ikamet ettiği bir evden bahsettik. Peki ya barınma ihtiyaçlarımız sürekli değişseydi? Bu evleri bir otel gibi kullanabilseydik?
Bulut Altyapısının Temel Kavramları
Bulut altyapılarını ev kavramına uyarlamaya devam etmek için bulut altyapısının olmazsa olmaz temel kavramlarını kısaca hatırlamak gerekliyor.
Multi Tenancy – Çok Kiracılı
Bulut altyapıları birden çok kullanıcın bir arada olduğu altyapılardır. Bir apartmandaki dairelerde farklı kişiler uzun süreli konaklarlar. Fakat bu evler çok sık değiştirilmez. Zira evlere taşınmak uzun bir süreçtir.
Kısa Süreli / Uzun Süreli Kullanım
Oysaki bir otelde otel odalarında kalanlar her gün otelde kalır ve ayrılırlar. Örneğin bir konferans için başka bir şehire giden bir kişi birkaç günlüğüne odada kalır.
Öte yandan büyük şirketler toplu halde de oteli kullanıyor olabilir. Örneğin bir şirketin bayileri bayi toplantısı için Tüm Türkiye’den bir otele bir haftalığına gidebilirler.
Kaynaklar / Servisler / Altyapılar
Bulut Üzerinde Depolama:
Otelde iken odanızda saklayamayacağınız arabanızı da otel otoparkında saklayabilirsiniz. Otomobilleri depolayan otopark adını verdiğimiz depolar haricinde otelden otele başka türde eşyalarınızı da saklayabileceğiniz depolar olabilir. Örneğin kabanlarınız için vestiyer, kayak takımı saklama alanı gibi. Oteliniz konakladığınız sürece kayağınızı, kabanınızı ya da otomobilinizi sizin için saklar.
Bulut ortamında da büyük boyutlu verileriniz için blok depolama, daha küçük verileriniz için obje depolama gibi servisler vardır. Bulut altyapısı kullandığınız sürece bu servisleri kullanabilirsiniz.
Bulut Üzerinde Haberleşme:
Otelde diğer odalarda kalan arkadaşlarınızla konuşmanız gerektiğinde otelin telefon sistemini kullanırsınız. Odadan odaya telefon için resepsiyonu aradığınızda resepsiyondaki görevli karşı tarafı tanımadığınızı anlarsa sizi o odaya bağlamaz.
Bulutta da hangi odalarla haberleşebileceğinizi yönetebilirsiniz. Hangi sunucuların hangileri ile haberleşebileceğini belirleyebilirsiniz. Bu sistemin buluttaki karşılığı özel bilgisayar ağlarının tanımlanmasıdır.
Otelde konaklayanlar dışarıdaki dünya ile de haberleşmek isterler. Örneğin oteldeki restoran kapalıysa otele yemek siparişi vermek için dışarıdaki bir restoranı aramanız gerekebilir.
Otelde dışarıyı arayabilecek yeterli sayıda dış hat mevcuttur. Üstelik restoran telefon numarası olarak sizin oda numaranız yerine otelin numarasını görür. Böylece ileride promosyon gibi sebeplerle sizi geri aramayamaz.
Aynı yapı bulut altyapsında da vardır. Bir bulut sunucusu bulut dışında bir yere ulaşabilir ve ulaştığı nokta buluttaki sunucuya geri dönemez.
Otelde bazı durumlarda ise dışarıdan direkt olarak telefonla ulaşılmak isteyebilirsiniz. Bu durumda oteller size geçici bir sabit numara paylaşırlar. Bu numara dışarıdan arandığında direkt olarak sizin telefonunuz çalar.
Bu yapıya ise bulut altyapısında değişken ip ya da floating ip adı verilir. Bulut altyapısı belirlediğiniz sunucuya gerçek bir IP adresi tanımlar ve bu IP üzerinden dış dünya sunucunuza erişebilir.
Bulut Üzerinde Güvenli Erişim
Apartmanlarda dairelere ulaşmak için anahtar kullanılır. Anahtarı anahtarcıda yaptırır ve uzun süreyle kullanırsınız. Fakat otellerde odalar ve sakinleri sürekli değiştiği için bu işlem plastik kartlar ve doğrulayıcı cihazlarla yapılır.
Bu kartlar sayesinde otelde sadece bir odaya değil; parasını ödediğiniz yemek servisi için restorana, spor salonu ya da havuz gibi imkanlara da ulaşabilirsiniz.
Bulut Üzerinde Faturalama
Otel yönetimi, siz oteli kullanırken gerçekleştirdiğiniz kullanımları hesaplar ve size fatura eder. Örneğin odanızdaki dolaptan birşey yemişseniz bunlar hesabınıza faturalanır. Faturada ise oteldeyken neler kullandığınızı ve her bir hizmet için ne kadar ödediğinizi görebilirsiniz.
Bulut altyapılarında da kullandığınız birimlerin kullanım miktarını görüp, ne kadar ödeyeceğinizi faturalama servisi sağlamaktadır.
Son Söz
Bulut altyapıları genelde çok kompleks yapılardır ve sıradan insanların bu yapıları anlayabilmesi için basit anlatım yöntemleri bulmak gereklidir. Bu yazıda paylaştığımız otel anolojisi ile bulut bilişim servisleri bir otel üzerinden örneklendirilmiştir.
Bulut bilişim servisleri otellerde olduğu gibi birden fazla kişi ya da şirketin oda kiralayabildiği ve bu süre zarfında oteldeki diğer servisleri kullanabildiği yapılardır.
Bulutlar genel olarak birden fazla depoda faaliyet gösteren yapılardır. Bu konu hakkında Bulut Bilişim Nedir? adlı yazıyı okuyabilirsiniz.
Not: Bu içerik Otel OpenStack adlı sunumdan esinlenilerek yazılmıştır.